Остварувањето на стратешките и во таа рамка економските цели и приоритети, ЕУ го финансира преку бројни Фондови, преку таканаречени Програми на Унија, посебни инструменти за развој, поддршка и соработка на полето на бројни политики од значење на ЕУ како и преку бројни и разновидни финансиски инструменти.
Европските Фондови и Програмите на Унијата[1] како и останатите инструменти оперираат на принципот на кофинансирање кој означува сопствено учество со финансиски средства на државата корисничка. Како резултат на ваквиот принцип на финансирање вкупно вложените средства во програми, проекти и инвестиции се многу повисоки од одобрените средства од ЕУ-извори. Од тука, комбинацијата на ЕУ и на национално финансирање овозможува многу поголемо влијание на вкупните јавни инвестиции, а исто така мобилизира и нови приватни и јавни инвестиции што доведува до мултипликација на ефектите. Дополнително, постои и можност за комбинирање на различните механизми и инструменти на финансирање на ЕУ што пак придонесува за поголема синергија на јавните инвестиции од различни извори. Средствата од европските фондови се планираат исто како и Буџетот на ЕУ за период од седум години.
[1] За целосен преглед на европските механизми на финансирање види подетално на: https://ec.europa.eu/info/funding-tenders/funding-opportunities/funding-programmes/overview-funding-programmes_en
Постојат 5 клучни ЕУ Фондови познати под заедничкото име Европски структурни и инвестициони фондови (ЕСИФ)- European structural and Investment funds (ESIF):
- Европскиот фонд за регионален развој ЕРДФ
- the European Regional Development Fund (ERDF),
- е наменет за сите ДЧ; има за цел да ја зајакне економската и социјалната кохезија во ЕУ преку намалување на диспаритетите помеѓу различните региони.
- Европскиот социјален фонд (ЕСФ)
- the European Social Fund (ESF)
- е наменет за сите региони, инвестира во луѓето (човечки капитал) со фокус на подобрување на можностите за вработувањето и образованието/едукацијата низ Европа. Да се подобри ситуацијата на најранливите групи лица кои се изложени на ризик од сиромаштија е исто така цел на ЕСФ.
- (Европскиот) кохезионен фонд (КФ)
- the Cohesion Fund CF
- е наменет за државите со БНД понизок од 90% од просекот на ЕУ28 со цел намалување на економските и социјалните диспаритети и промовирање на одржлив развој. Кохезиониот фонд финансира проекти од областа на (заштитата на) животната средина и транспортот.
- Европскиот земјоделски фонд за рурален развој (ЕФРР)
- the European Agricultural Fund for Rural Development (EAFRD)
- е наменет за сите држави, го финансира руралниот развој фокусирајќи се на решавање на специфичните предизвици на руралните региони.
- Европскиот фонд за поморство и рибарство (ЕФПР)
- the European Maritime and Fisheries Fund (EMFF).
- e наменет за сите држави, ги поддржува рибарите во развој на одржлив риболов, развојот на аквакултурата и активностите за отворање на нови работни места и подобрување на квалитетот на живот на луѓето во крајбрежните подрачја
Постојат и бројни други фондови за финансирање на други потреби и за специфични потреби. Дел од нив се финансираат од извори надвор од Повеќегодишната финансиска рамка на ЕУ.
- Европскиот фонд за гаранции во земјоделството
- EAGRDF European Agricultural Guarantee Fund (EAGF) — Market related expenditure and direct payments
- Европски фонд за прилагодување на глобализацијата
- Фонд за солидарност на ЕУ
- The European Solidarity Fund (EUSF)
- Фонд за азил, миграција и интеграција
- Фонд за европска помош за лицата кои имаат најголема потреба од материјална помош
- Европски развоен фонд
- Истражувачки фонд за јаглен и челик
- Фонд за внатрешна безбедност
- The Internal Security Fund (ISF).